مهندسی ارزش (Value Engineering) چیست؟

توی این مقاله درباره‌ی مهندسی ارزش که یه تکنیک کاربردی مدیریتی، برای بهبود ارزش یک محصول هست صحبت کردیم و مراحل و کاربردهاش رو هم براتون گفتیم پس امیدوارم تا آخر این مقاله همراهمون باشین.

تعاریف اولیه مهندسی ارزش (VE)

مهندسی ارزش، روش سیستماتیک بهبود ارزش یک محصول تولید شده توسط یک پروژه‌ست که برای تجزیه و تحلیل خدمات، سیستم یا محصول استفاده میشه تا بهترین راه برای مدیریت عملکردهای مهم و کاهش هزینه مشخص بشه. به مهندسی ارزش، روش ارزش، تجزیه و تحلیل ارزش یا مدیریت ارزش هم میگن؛ یه ابزار قدرتمند حل مسئله‌ که می‌تونه هزینه‌ها رو در عین حفظ کیفیت، کاهش بده.

یه مثال ساده برای درک بهتر:

تصور کن به دلیل حجم زیادی از لباس و کمبود کشو و کمد برای مرتب کردن لباس ها، به این فکر میوفتی که کمد دیگه‌ای بخری یا از کمدهای کم جا و دراور کم جا استفاده کنی و وقتی تحقیق می‌کنی، متوجه میشی که هزینه زیادی باید بابت این تصمیم پرداخت کنی و ممکنه فضای کافی برای جا دادن کمدها توی اتاقت نداشته باشی!

اما ایده‌های جایگزین هم وجود داره و بعد از بررسی تک تک ایده‌های جایگزین، تصمیم می‌گیری یه تفکیک کننده‌ی فضا بخری که هم قیمت پایین‌تری داره و هم جایگزین خوبیه و لباس‌های بیشتری رو هم می‌تونی توش جا بدی. مهندسی ارزش هزینه یابی می‌کنه و بعد از بررسی تمام ایده‌های جایگزین با حفظ کیفیت و کارایی، راه‌حل مناسبی ارائه میده؛

میدونستی کالج صنایعشو دوره‌ی عارضه یابی سازمانی داره که می‌تونی باهاش پروژه‌های فریلنسری بگیری و درآمد کسب کنی؟

می‌تونی توی دوره‌ی فریلنسری هم شرکت کنی و استارت کارت رو به عنوان مهندس صنایع فریلنسر بزنی:)

تاریخچه و چگونگی پیدایش تکنیک مهندسی ارزش (Value Engineering)

مفهوم مهندسی ارزش، در دهه ی 1940 در شرکت جنرال الکتریک آغاز شد. در جنگ جهانی دوم بود که کمبود مواد اولیه، قطعات و نیروی کار ماهر وجود داشت؛ مهندسان جنرال الکتریک مجبور بودن اجزای جایگزین و مواد اولیه رو برای اطمینان از تداوم فرایند تولید پیدا کنن. لارنس مایلز، هری ارلیچر، جری لیفتو و سایر مهندسان به دنبال جایگزین‌های قابل قبولی بودن که هزینه‌های تولید رو بدون به خطر انداختن عملکرد محصولات کاهش بده.

مهندسان، چیزی که به عنوان یه تصادف شروع شد رو، تحلیل ارزش نامگذاری کردن.

7مرحله ی مهندسی ارزش کدامند؟

3.خلاق

1. مرحله‌ی خلاقانه، مرحله‌ی تجزیه و تحلیل عملکرد رو دنبال می‌کنه و شامل بررسی روش‌های مختلف انجام عملکرد‌های مشخص شده در مرحله تجزیه و تحلیل عملکرده. این به اعضای تیم اجازه میده تا جایگزینی برای سیستم‌ها یا روش‌های موجود رو مورد استفاده قرار بدن.
2. طوفان فکری، افراد رو مجبور به خلاقیت می‌کنه و به اعضای تیم اجازه میده تا در مورد همه‌ی راه‌حل‌های ممکن برای مشکلات ارائه شده یا جایگزین‌های عملکرد حدس بزنن.
3. تیم وظیفه داره لیستی از راه‌حل‌های بالقوه برای عملکردی که توسط ترکیب اسم تدوین شده، تهیه کنه.

4.ارزیابی

1. در مرحله‌ی ارزیابی، مزایا و معایب هر یک از راه‌حل‌های پیشنهادی و جایگزین‌های مرحله‌ی خلاق ذکر شده. تیم باید همه‌ی مزایا و معایب رو به صورت کلی توصیف کنه.
2. زمانی که معایب بیشتر از مزایا باشه، جایگزین به نفع سایر جایگزین‌ها کنار گذاشته میشه. 
3. تیم تجزیه و تحلیل ماتریس وزنی رو برای گروه‌بندی و رتبه‌بندی گزینه‌ها انجام میدن و بهترین گزینه‌ها برای بررسی در مرحله‌ی بعدی انتخاب میشن.

5.توسعه

1. مرحله توسعه شامل تجزیه و تحلیل عمیق بهترین جایگزین، برای تعیین نحوه اجرا و هزینه‌ی مربوطه‌ست.
2. بررسی هر گزینه می‌تونه شامل ایجاد طرح، برآورد هزینه و سایر تجزیه و تحلیل‌های فنی باشه.
3. اعضای تیم، یه برنامه اجرایی برای پروژه تدوین می‌کنن، که فرایندی رو که باید در اجرای توصیه‌های نهایی دنبال بشه، شرح میدن.

6.ارائه

1. در مرحله ارائه، تیم با مدیریت و سایر ذینفعان ملاقات می‌کنه تا گزارش نهایی رو ارائه بده.
2. تیم وظیفه داره یافته‌های خودش رو با استفاده از گزارشات، نمودارهای جریان و سایر مطالب ارائه شده به تصمیم گیرندگان ارائه بده تا اون‌ها رو متقاعد کنه که ایده‌های نهایی از مرحله توسعه باید اجرا بشن.
3. ایده‌ها باید مفصل شرح داده بشن، از جمله هزینه‌ها، مزایا و چالش‌های احتمالی.
4. گزارش نهایی به عنوان ثبت دستاوردهای تیم، در طول مطالعه و خلاصه‌ای از مشورت‌ها و یافته‌های تیم عمل می‌کنه تا به عنوان یه ابزار مرجع، برای شرکت در پروژه‌های آینده کاربرد داشته باشه.

7.پیاده سازی

1. اجرای پروژه بعد از تصویب توصیه های تیم توسط مدیریت شروع میشه. در صورت تغییراتی که توسط مدیریت یا سایر تصمیم گیرندگان درخواست شده، این تغییرات باید قبل از شروع اجرا، در برنامه اجرا اعمال بشه.
2. هنگام اجرای پروژه، تیم باید از دستیابی به هدف اصلی افزایش ارزش، اطمینان حاصل کنه.
3. صرفه جویی در هزینه واقعی پروژه، باید بر اساس اجرای توصیه ها تعیین بشه.

کاربرد مهندسی ارزش از دیدگاه های مختلف

Value Engineering از دیدگاه بازاریابی

• مهندسی ارزش برای طراحی یه محصول استفاده میشه تا قبل از باطل شدن، مدت زمان مشخصی دوام داشته باشه. معمولاً وقتی که انتظار میره محصول توی مدت زمان خاصی از نظر سبک یا عمل رد یا باطل بشه، تولید کننده از مهندسی ارزش برای صرفه جویی هزینه‌ها بدون برداشتن هدف مورد نظر استفاده می‌کنه.
• در حالی که محصول رو می‌تونیم با استفاده از اجزای با کیفیت بالا طراحی کنیم، مهندسی ارزش به تولیدکنندگان اجازه میده تا از اجزای کم هزینه به عنوان جایگزین استفاده کنن تا از تحمیل هزینه‌های غیر ضروری به فرایند تولید که در نهایت به مصرف کننده منتقل میشه، جلوگیری شه که این به نفع مصرف کننده‌ست.
•  سازنده از قطعات ارزون‌تری استفاده می‌کنه که طول عمر محصول رو برآورده می‌کنه در حالی که هدف اصلی محصول رو هم حفظ می‌کنه.

Value Engineering از دیدگاه ساختمان سازی

• مهندسی ارزش، روشیه که تیم پروژه می‌تونه برای بررسی ارزش پروژه با بررسی عملکرد هر مورد و هزینه‌ی مربوط به اون استفاده کنه. با سنجش نسبت هزینه/فایده، تیم می‌تونه پیشنهادهایی رو در مورد روش‌ها، طرح‌ها یا مصالح ساختمانی متناوب که ارزش پروژه رو بهبود میده ارائه کنه.
• مهندسی ارزش باید در آغاز پروژه شروع بشه، جایی که مزایای اون می‌تونه بیشتر باشه، اما پیمانکار می‌تونه مشارکت قابل توجهی داشته باشه تا زمانی که تغییرات مورد نیاز در قرارداد بر بازه‌های زمانی، تاریخ تکمیل یا هزینه‌های اضافی که بیشتر از صرفه جویی ممکنه باشه، تأثیری نداشته باشه.

• توجه به این نکته ضروریه که افزایش ارزش پروژه به معنی کاهش هزینه‌ها نیست. به معنیِ بهینه سازی عناصر پروژه از طریق تجزیه و تحلیل همه‌ی عوامل، از جمله هزینه، نگهداری، فرسودگی، ارزش زیبایی و…

• برای ارائه‌ی مهندسی ارزش واقعی، تیم ساخت و طراحی باید اول چشم انداز و اهداف پروژه رو درک کنه. هر پروژه متفاوته، مثل تعریف هر مشتری از ارزش.

• در ساخت و ساز، شامل در دسترس بودن مصالح، روش‌های ساخت، مسائل حمل و نقل، محدودیت‌ها یا محدودیت‌های سایت، برنامه‌ریزی و سازماندهی، هزینه‌ها، سود و…. 

• مزایای قابل ارائه شامل کاهش هزینه‌های چرخه زندگی، بهبود کیفیت، کاهش اثرات زیست محیطی و غیره‌ست.

شتاب دهنده نتایج (مدل پیشنهادی مایلز)

 “شتاب دهنده نتایج” که در ابتدا توسط مایلز پیشنهاد شده بود، هنوز به عنوان راهنمای مفید برای ارزش مهندسی عمل می‌کنه.

به رابطه‌ی بین هزینه و ارزش توجه کن

امیدوارم این مقاله برات مفید بوده باشه و پیشنهاد می‌کنم مقالات دیگه‌ی صنایعشو رو هم مطالعه کنی:)